Server Nedir? Ne İşe Yarar?
Diğer adı sunucu olarak bilinmektedir. Server; bilgisayar ağlarında istemcilerin erişimine, kullanımına ve paylaşımına açık olan kaynakları ve birtakım servisleri çalıştıran bilgisayar birimlerine verilen genel isim olarak geçmektedir. Bunun yanı sıra, sunucu bilgisayar, sunduğu servise göre web sitesi yayınlıyorsa web sunucusu, posta servislerini yayınlıyorsa e-posta sunucusu veya veritabanı sunucusu olarak da adlandırılabilir.
Sunucu; aynı anda gelen sayısız isteğe cevap vermektedir. Bu noktada, sunucunun performans olarak masaüstü bilgisayarlardan daha hızlı ve daha geniş depolama alanları içermesi gerekmektedir. Kaynakların yeterli olması halinde çok sayıda sitenin yönetilmesi ve siteye gelen isteklere cevap verilmesi mümkün hale gelmektedir. Bunun yanı sıra, birden çok server bulunmaktadır. Serverler; sunmuş oldukları servislere göre isimlendirilmektedir. Bu servisler için ayrı ayrı sunucuların olmasına rastlanmaktadır. Ancak, aynı sunucunun web, e-posta veya veritabanı servislerini aynı anda yayınlaması da mümkündür. Server çeşitlerinden bahsetmek gerekirse;
– Dosya sunucu (file server)
– Veritabanı sunucu (database server)
– Site yayınlama sunucusu (web server)
– Vekil sunucu (proxy server)
– DNS sunucusu (DNS server)
– SMTP sunucusu (SMTP server)
Sonuç olarak, server seçiminin en uygun ve ihtiyaçları karşılayacak şekilde yapılması önemli bir gerekliliktir. Peki, bu noktada, server seçimi sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Sunucu Seçimi Nasıl Yapılmalı?
Sunucu seçimi sırasında kişinin ihtiyaçlarını önceden belirlemesi gerekmektedir. Fiyat kadar performansın da önemli olduğu aşikardır. Bilhassa web projelerinin kesintisiz olarak devam etmesi noktasında sunucu seçiminin hayati önem taşıdığını söylemek mümkündür. Donanımsal sorunlar veya altyapı kaynaklı problemlerden dolayı sunucuların aksaması gündeme gelebilir. Bu gibi hallerde, telafisi mümkün olmayan veri kayıpları ve maddi zararlar yaşanabilir. Bu bağlamda, sunucu seçimi yapmayı düşünenlerin bu konuda bilgili olması önemli bir husustur.
- İşlemci Mimarisi: Sunucu seçimi esnasında dikkat edilmesi gereken hususlardan birisi hiç şüphesiz işlemci mimarisidir. Problemsiz ve yüksek performanslı bir sunucu yönetimi için satın alınması planlanan sunucunun XEON işlemciye sahip olması oldukça önemlidir. XEON işlemciler; Intel tarafından bilhassa veri merkezleri için özel olarak tasarlanmıştır. XEON işlemcilerin diğer işlemcilere kıyasla farklı avantajları bulunmaktadır. Her şeyden önce, çekirdek sayısı ve ön bellek boyutu gibi konularda diğer işlemcilere göre daha yüksek performans sağlamaları gündeme gelmektedir.
- SSD Sunucu Seçimi: SSD’ler; 2020 teknolojisinin en yaygın depolama teknolojileri arasında bulunmaktadır. Bu bağlamda, mekanik yapıya sahip sabit disklere kıyasla okuma ve yazma hızı bakımından ciddi fark yaratmaları söz konusu olmaktadır. Sabit diskler; modellerine göre değişmekle beraber 4000 devirden 15000 devire kadar dönebilen mekanik diskler barındırmaktadır. Söz konusu dönüş hızında disklerin sıcaklığının 70 dereceyi bulması söz konusudur. Sonuç olarak, ısınmanın ertesinde meydana gelen deformasyonun bir sonucu olarak sabit disklerin arızalanmasına rastlanmaktadır. Bu noktada, SSD disklerin avantajları ön plana çıkmaktadır. SSD diskler; her şeyden önce, düşük gerilime sahip elektronik yapısı ve mekanik aksamlarının bulunmamasından dolayı sabit disklere kıyasla çok daha hızlı veri akışı sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, veri kayıplarının önlenmesinde de etkin rol oynarlar.
- Kaynakların Bireyselliği: Sunucu seçimi sırasında dikkat edilmesi gereken bir başka husus ise kaynakların %100 kişiye özel olduğundan emin olmaktır. Bazı hosting sağlayıcılarının RAM, işlemci ve disk alanlarını birden fazla sunucuya paylaştırmalarına rastlanmaktadır. Bu noktada, sunucuların herhangi birinin tahsis edilen RAM ve işlemci gibi donanımları; istediği gibi kullanıp tüketmesi halinde diğer sunucu hizmetlerinin yavaşlaması söz konusu olmaktadır. Bu sebepten dolayı, sunucu seçimi sırasında belirtilen kaynakların %100 kişiye özel olduğundan emin olmak gerekir. Çünkü, kişiye özel bir sunucu hizmetinde RAM, işlemci ve disk alanı gibi donanımların projeye göre istenildiği gibi kullanılması söz konusu olmaktadır. Bu sayede, kesinti ve yavaşlama gibi sorunlar yaşanmadan son derece yüksek performansa sahip bir sunucu yönetimi gerçekleştirmek mümkün olmaktadır.
- Veri Merkezi: Sunucu seçimi konusunda önemli olan konulardan bir diğeri de veri merkezi seçimi olmaktadır. Sunucunun içerisinde bulunacak olan verilerin güvenliğinin sağlanması, sunucuya kesintisiz olarak erişilmesi, kurumsal ve bireysel faaliyetlerin sorunsuz olarak devam ettirilmesi, maddi kayıpların önüne geçilmesi noktasında veri merkezi seçimi hayati önem taşımaktadır. Bunun yanı sıra, uzun süreli olarak yapılacak projelerde veri merkezi değişikliği yapılması zorunludur. Sonuç olarak, sunucuların barınacağı veri merkezinin ulaşımı rahat ve güvenli bir konumda olması gerekmektedir. Ayrıca, kurumsallığı ve teknolojik gelişmelere uyum sağlama konusunda önemli bir kriter olan ekonomik gücü elinde bulundurma şartına sahip olması şarttır.
- Kontrol Paneli; Sunucu seçimindeki önemli hususların başında gelmektedir. Satın alınan sunucunun yönetiminin yapılması noktasında popüler ve kullanışlı olan kontrol panellerinin tercih edilmesi gerekir. İyi bir kontrol panelinin sahip olması gereken bazı özellikler bulunmaktadır. Her şeyden önce, kullanıcı dostu olması önemlidir. Bunun yanı sıra, mobil uyumlu olması gerekmektedir. Türkçe arayüzleri ise sunucu yönetimi konusunda herhangi bir deneyimi olmayan kullanıcılar için büyük avantaj sağlayan bir husus olmaktadır. Kontrol paneli sayesinde veritabanı veya mail ayarı yapmak mümkündür. Bunun yanı sıra, birçok hazır uygulamanın yalnızca tek bir tıkla kurulması söz konusu olmaktadır. Tüm projelerin tek merkezden yönetilmesi ise kontrol panelinin farklı bir avantajı olarak dikkat çekmektedir.
Server Seçimini Etkileyen Diğer Hususlar Nelerdir?
Server yani sunucu seçiminde yukarıdaki hususlar kadar önemli olan farklı kriterler de yer almaktadır. Her şeyden önce, kişi veya kurumun sunucuyu hangi amaçla kullanacağı önem taşımaktadır. Piyasada firmalar tarafından yaygın olarak kullanılan belirli server tipleri vardır. Bu server tipleri arasında tercih yapılırken her şeyden önce sunucunun ne amaçla kullanılacağının detaylı rapor haline getirilmesi gerekir. Bunun yanı sıra, sunucu satışı yapan lider firmaların tercih edilmesi önemli bir husustur. Hem markanın hem de markanın teknik servisinin sunucu seçimi konusunda en önemli hususlardan birisi olduğu bilinmektedir.
Sunucuyu ne amaçla kullanacağını belirleyen kişi veya kurumun hazırlamış olduğu detaylı raporu; server satın almayı düşündüğü yere götürmesi doğru olacaktır. Buna göre, profesyonel bir destek alınarak daha doğru bir tercih yapılabilir. Bunun yanı sıra, server seçiminde performans kadar fiyat da önem taşımaktadır. Bilhassa birden çok seçeneği olanların lider ve işinin ehli olan firmaları tercih edip onlardan fiyat teklifi alması tavsiye edilmektedir. Bu sayede, en yüksek performansı ve en uygun fiyatı sunan firmanın tercih edilmesi söz konusu olacaktır.
Son olarak, sunucuların birbirine bağlanması esnasında herhangi bir kesintinin olup olmadığı; sunucu seçimini doğrudan etkileyen etmenler arasında bulunmaktadır.